Jeszcze parę dekad temu mało kto zastanawiał się nad tym, jakie odczucia mają dzieci, co je trapi, czy są szczęśliwe i docenione. Niewiele osób myślało czy przypadkiem nie uraziło czy nie zawstydziło malucha swoimi słowami, czy zachowaniem. Emocje dziecka były raczej ignorowane, a nawet wyśmiewane. Ale każde z tych dzieci „wyszło na ludzi”, prawda? Oczywiście, ale nie jesteśmy w stanie ocenić, ile z tych dzieci, które dziś są dorosłymi, cierpi na zaniżone poczucie własnej wartości, a w związku z tym na zaburzenia lękowe i zaburzenia osobowości.
Dziś mamy łatwiej, ponieważ wiemy więcej. A przynajmniej tak powinno być. Prawie każdy człowiek na świecie ma dostęp do materiałów naukowych. Możemy z łatwością posiąść wystarczającą ilość wiedzy, by nie popełnić większości błędów. W tym artykule dowiemy się jakich słów, a właściwie jakich nieodpowiednich zdań nigdy nie powinny usłyszeć nasze dzieci.
Oto one:
1. Przestań płakać! / Uspokój się!
Czy gdybyś usłyszał takie słowa, poczułbyś się spokojniejszy? Z pewnością nie.
Każdy człowiek ma prawo do wyrażania emocji, a już zwłaszcza dzieci, które tych emocji często mają bardzo dużo, a wiele z nich wcale nie rozumieją. Negatywne emocje to część życia. Tłumienie ich może być podstawą do zaburzeń emocjonalnych, co w przyszłości może prowadzić do uzależnień. Dziecko często nie umie wyrazić emocji inaczej niż przez płacz, kopanie, kładzenie się na ulicy czy w sklepie – nie dlatego, że chce nam zrobić na złość, dlatego że jego mózg nadal się rozwija i dlatego, że nie ma jeszcze tak rozbudowanego słownictwa by opowiedzieć nam o tym co teraz przeżywa.
2. Przecież nic się nie stało.
No właśnie stało się coś. Dziecko wie najlepiej, czy czuje się w porządku, czy nie. Zaprzeczanie emocjom może sprawić, że dziecko zamknie się w sobie, będzie unikało rozmów, ukrywało, gdy coś złego się mu przytrafi. Będzie czuło się zaniedbane i sfrustrowane.
3. Bardzo mnie zasmuciłeś.
Dziecko nie jest odpowiedzialne za emocje dorosłych. Nie możesz zrzucać tego ciężaru na małego człowieka. Ono będzie się bało podejmować samodzielne decyzje teraz i w przyszłości, by nie sprawić Ci przykrości.
4. Bo cię pan zabierze…
Straszenie dziecka to najprostsza droga do zaburzeń lękowych. Maluch nie potrafi odróżnić żartu od prawdy i fikcji od rzeczywistości. Może zacząć się realnie bać, stać się wycofane, zalęknione a nawet agresywne. Straszenie dziecka zaburza jego poczucie bezpieczeństwa. Wzbudzanie strachu w dzieciach to rodzaj przemocy.
5. Jesteś okropny!
Dziecko nie jest złe, niedobre, okropne. Gdy wielokrotnie usłyszy takie słowa, zacznie w nie wierzyć. To jego zachowanie prawdopodobnie było złe, okropne, ale nie dziecko. To ogromna różnica.
6. Inne dzieci w klasie już potrafią czytać…
Nikt nie lubi porównywania do innych. Każdy ma inne możliwości. Twoje dziecko słysząc takie słowa wciąż będzie czuło się niewystarczająco dobre, bo zawsze znajdzie się ktoś lepszy. Jego poczucie własnej wartości zostanie podkopane.
7. Nie ma się czego bać.
A jednak dziecko się boi i ma do tego pełne prawo. Każdy człowiek się czegoś boi. Negowanie tego strachu nie sprawia, że ludzie przestają się bać. Zrozumienie, że coś wcale nie jest straszne, może to sprawić. Samo zaprzeczanie nic nie da. Co więcej, może doprowadzić do tego, że dziecko straci poczucie bezpieczeństwa.
8. Nie kochasz mnie?
Doskonale wiesz, że Twoje dziecko Cię kocha. Nie posłuchało Cię, zachowało się źle, skłamało…ale nadal bardzo Cię kocha. I ono nie rozumie, dlaczego zaczynasz negować jego miłość. To cios, który może doprowadzić do tego, że dziecko będzie posłuszne tylko po to, by Cię nie rozczarować, a nie dlatego, że zrozumiało swój błąd.
Powyższe zdania są toksyczne. Ich regularne wypowiadanie to przemoc psychiczna. Strasznie to brzmi, to prawda. Każdy z nas popełnia błędy wychowawcze, każdemu zdarzyło się powiedzieć coś pod wpływem emocji, czego później żałowaliśmy. Nie będziemy idealni. I nie o to chodzi. Ważne jest to, by być świadomym rodzicem. Mieć odwagę przyznać się do błędu i nie popełniać go. Dzieci może nie zapamiętają samych słów, ale doskonale zapamiętają to, co czuły, gdy je usłyszały. A przecież chcemy, by nasze dzieci czuły się dobrze, bezpiecznie i wierzyły w siebie.
Autor: Patrycja Czarny
Bibliografia:
- Daniel Goleman „Inteligencja emocjonalna”
